Planten staan via hun bladeren rechtstreeks in contact met de omgevende buitenlucht en zullen gedurende het groeiseizoen bepaalde fracties van fijn stof (metaaldeeltjes) dat aanwezig is in de lucht op hun bladeren accumuleren. Wanneer de bladeren verzameld worden, kan de hoeveelheid fijnstof aan de hand van een biomagnetische monitoringtechniek ingeschat worden. Bij deze techniek worden de stalen gemagnetiseerd, waarna het overblijvend magnetisch veld wordt opgemeten. Op deze manier kan de SIRM (saturation isothermal remanent magnetisation) worden bepaald, een parameter die duidelijk gelinkt kan worden aan verkeer. Voorgaande studies hebben reeds aangetoond dat dit signaal sterk correleert met zowel de verkeersintensiteit als de omgevingsconcentratie aan fijn stof. De verkeersgebonden uitstoot bestaat namelijk uit een vaste ferromagnetische fractie (geoxideerde ijzervormen) die afkomstig zijn van de uitlaat emissies en door slijtage of corrosie van remmen en motor.

Het project zal uitgevoerd worden door wetenschappers van het Laboratorium voor Milieu-ecologie en Stadsecologie van de Universiteit Antwerpen, onder leiding van professor Roeland Samson.

AIRbezen 2017 heeft de volgende doelen:

- sensibiliseren van de deelnemers aan dit project rond de luchtvervuilingsproblematiek in hun onmiddellijke leefomgeving.
- Het inschatten en in kaart brengen van de ruimtelijke verspreiding van de verkeersgerelateerde luchtverontreiniging aan de hand van bladeren van aardbeienplantjes, verspreid over Oost-Vlaanderen.
- Aanzet tot het in kaart brengen van de impact van fijnstof op de gezondheid.

Waarschijnlijk wel. Het hangt af van hoeveel inschrijvingen we binnenkrijgen. We voorzien 11.000 planten die we over de Provincie willen verdelen. We proberen hierbij een zo goed mogelijke spreiding na te streven. Als er in een gemeente meer inschrijvingen binnenkomen dan dat we planten voorzien hebben gebeurt er een selectie aan de hand van volgende criteria:
- geografische spreiding over de gemeente
- woontypologie (dorpskern, residentiële woonwijk, drukke weg, landelijk gebied, groen zone/recreatiegebied/sportzone, industriezone)
- de woning beschikt over een eerste verdieping waar het plantje kan staan
Het kan dus zijn dat potentiële kandidaten afvallen, hiervan wordt men persoonlijk via e-mail op de hoogte gebracht. Op het einde van het traject delen we wel de resultaten met iedereen die zich ingeschreven heeft.

Neen, van de 11.000 planten die verdeeld worden zullen er maar 3.000 effectief doorgaan naar de analysefase. Deze selectie zal gebeuren op basis van objectieve criteria zoals een goede spreiding over de Provincie en een evenwichtige verdeling van de verschillende woontypologieën die de Provincie rijk is (dorpskern, woonwijk, drukke baan…)

We geven geen individuele feedback over de resultaten. Wel worden de resultaten gebundeld en gepubliceerd (onder andere op deze website) zodat je wel een idee krijgt van de luchtkwaliteit in jouw buurt. Deze resultaten verwachten we begin november.
Daarnaast organiseren we infoavonden over de resultaten waarop de deelnemers van dit project uitgenodigd worden.

Om de metingen zo goed mogelijk te ijken ten opzichte van elkaar gebruiken we bij voorkeur een specifieke hoogte waarop de bladeren van het plantje worden blootgesteld aan de omgeving. De begane grond heeft verschillende nadelen zoals: diefstal en vandalisme van de plant, verstorende omgevingsfactoren,… waardoor we kiezen in dit onderzoek om bij voorkeur de eerste verdieping als algemene meethoogte te nemen. Is dit praktisch niet mogelijk dan is gelijkvloers ook ok.

Jazeker. We analyseren bij voorkeur de eerste verdieping maar woon je hoger of lager dan ben je ook meer dan welkom om deel te nemen aan het project.

De aardbeiplanten worden biologisch opgekweekt uit zaad door een kweker in Lochristi, de variëteit is 'Delizz' en is een f1 hybride. De planten zijn dus niet vegetatief opgekweekt, maar het voordeel van deze soort is dat we met heel zuiver materiaal vertrekken en dat de planten ook veel uniformer zijn dan vegetatieve daar het een F1 is. Bij vegetatieve soorten is de kans op ziekten overigens ook veel groter.
Delizz is een doordragend type, dat wil zeggen dat de plant voortdurend vruchten produceert, maar niet in die mate dat de plant uitgeput geraakt.

Je wordt via een persoonlijke e-mail op de hoogte gebracht als je geselecteerd bent om deel te nemen aan het project AIRbezen 2017. In deze e-mail zal ook alle praktische info staan over het ophalen van het plantje. De plantjes worden verdeeld op zaterdag 25 maart 2017. Het exacte uur en adres zal in de e-mail vermeld staan. Ook geven we de gegevens van de lokale contactpersoon mee. Mocht je verhinderd zijn om het plantje op dat moment op te halen dan kan je contact opnemen om verder af te spreken hoe het plantje bij jou geraakt.

Je wordt via een persoonlijke e-mail op de hoogte gebracht als je geselecteerd bent om deel te nemen aan het project AIRbezen 2017. In deze e-mail zal ook alle praktische info staan over het ophalen van het plantje. Als je echter verhinderd bent om op dat moment het plantje op te halen dan kan je contact opnemen met de lokale verantwoordelijke in jouw gemeente. Zo kan je verder afspreken hoe het plantje bij jou geraakt. Deze contactgegevens zullen ook in de e-mail staan.

Enkel water geven is voldoende. Als je water geeft doe je dit best aan de pot, onder de blaadjes dus, in plaats van de volledige plant te begieten.
In de pot zit voldoende startvoeding om te kunnen groeien en bloeien tot juni. Bijmesten is dus niet nodig en eigenlijk ook verboden omdat dit de resultaten kan beïnvloeden. Nadat je de 5 blaadjes geoogst hebt in juni is de plant volledig van jou en mag je ermee doen wat je wil.

Toch nog enkele richtlijnen:
- de aardbeiplant NIET verpotten
- de aardbeiplant NIET planten in volle grond
- probeer het plantje zo goed mogelijk te beschermen tegen de vorst
- geef het plantje voldoende water in de pot, zorg ervoor dat de grond vochtig is maar zeker niet te nat.

Het aardbeiplantje moet aan de straatkant van je huis geplaatst worden bij voorkeur ter hoogte van het eerste verdiep, maar als dit niet kan mag het gelijkvloers ook. Dit kan op een vensterbank, een terras of iets dergelijks.
Het plantje moet in de pot blijven waarin het geleverd wordt. Dus niet verpotten.

Op het einde van het project (in juni) worden de bladstalen ingezameld op één of meerdere locaties in je gemeente. Je ontvangt tijdig een e-mail met een overzicht van deze inzamelpunten.
Dan is het aan jou om vijf bladstalen te verzamelen. De bladeren worden voorzichtig geplukt aan de steel zonder het bladoppervlak aan te raken en verzameld in de envelop die je in maart bij je plantje hebt gekregen. Je oogst deze blaadjes best zo kort mogelijk voordat je naar het inzamelpunt gaat. Zo blijven de stalen vers en bruikbaar.
Je kiest de grootste blaadjes uit, dit zijn de blaadjes die al het langst aan de plant hangen en dus het meeste blootstelling hebben gehad.

Een praktische handleiding vind je hier.

Je inzamelenveloppe voor de bladstalen heb je meegekregen op het moment dat je het plantje ging ophalen op 25 maart. Mocht je deze enveloppe niet meer terugvinden op het einde van het project (of heb je de enveloppe niet ontvangen) dan mag je eender welke enveloppe gebruiken die je kan vinden in huis.

Vergeet niet om duidelijk je naam en adres te noteren samen met je unieke code. Deze code krijg je in de nieuwsbrief van begin juni nog eens meegestuurd.

Jazeker, jouw aardbeien zijn eetbaar ook al zijn ze blootgesteld aan fijn stof. We raden je enkel aan ze goed te spoelen met water.

Hoogst waarschijnlijk werk je met een verouderde browser. Installeer een update of een nieuwe versie en probeer opnieuw.

de volledige communicatie in project AIRbezen verloopt via e-mail:
- bevestigingsmail van deelname of niet-deelname
- de tussentijdse nieuwsbrieven
- info over het plukken van de bladstalen
- het invullen van een korte bevraging bij afloop van het project
- feed-back van de resultaten
Zonder e-mail adres kunnen wij dus op geen enkele manier communiceren met de deelnemers. Maar deze communicatie kan eventueel wel gebeuren via de persoon die voor jou via e-mail heeft ingeschreven (mocht je zelf geen e-mailadres hebben).